Παρασκευή 20 Μαρτίου 2009

Ανάλυση ποιήματος:Σαν ταινία παλιά

Ξημερώνει κι έχω ξυπνήσει
{Ο καλλιτέχνης ξεκινάει το ποίημα του κάνοντας σαφή αναφορά στην εργατικότητα του,καθώς επίσης και στην αλληλεγγύη του στην εργατική τάξη.Μπορεί να έχει ξημερώσει αλλά αυτός είναι ήδη στο πόδι.Επίσης θα λέγαμε ότι αποτελεί μια προτροπή για όλους αυτούς που δεν τρώνε πρωινό.Έχει σηκωθεί το πρωί από τα άγρια χαράματα λοιπόν,όχι μόνο γιατί είναι γνήσιο παιδί της εργατικής τάξης αλλά και επειδή νοιάζεται για τη διατροφή του.Το πρωινό είναι το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας και αυτό θέλει να το τονίσει ο καλλιτέχνης.}


Στοίχιση  στο  κέντρο
απ' το μεθύσι το χθεσινό
{Στο στίχο αυτό ο καλλιτέχνης εκφράζει την αγωνία του.Την αγωνία του για τα ολοένα συνεχώς αυξανόμενα κρούσματα αλκοολισμού στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία.Ιδιαίτερα οι νέοι υποφέρουν από τη μάστιγα,θα λέγαμε,του αλκοόλ,με αποτέλεσμα το δημιουργικό τμήμα της κοινωνίας,η νεολαία της να τίθεται σε αχρηστία.Αυτό ο καλλιτέχνης το γνωρίζει.Δεν ζει μέσα σε μια γυάλα.Γνωρίζει τα προβλήματα της κοινωνίας και προσπαθεί με την καλλιτεχνική του δημιουργία να τα λύσει}


μεσημέρι και υποφέρει
{Ξανά εδώ βλέπουμε ότι ο καλλιτέχνης μας δείχνει την κοινωνική του ευαισθησία.Μας δείχνει ότι τα προβλήματα των άλλων είναι και δικά του προβλήματα.Με αυτόν λοιπόν το στίχο έρχεται να στηλιτεύσει όλους εμάς που τα μεσημέρια γυρνάμε σπίτια μας να φάμε το μεσημεριανό μας ενώ κάποιοι άλλοι,και κυρίως οι φτωχοί και οι κατατρεγμένοι τούτου εδώ του κόσμου και της κοινωνίας μας γενικότερα υποφέρουν από την πείνα,βλέποντας να κρατάμε είτε ένα καρβέλι ψωμί είτε άλλα φαγώσιμα.Σαν να μας ρωτάει:Ως πότε θα ανεχόμαστε αυτή την αδικία;}


η καρδιά μου πώς να στο πω
{Ο καλλιτέχνης εδώ μετακινείται από τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα και πηγαίνει στα πιο ανθρώπινα.Με αυτόν εδώ το στίχο κάνει σαφή αναφορά σε δυο πράγματα.Πρώτον την έλλειψη επικοινωνίας που επικρατεί σήμερα.Στις μέρες μας οι άνθρωποι δεν ερωτεύονται,δεν αγαπούν,δεν επικοινωνούν.Και όλα αυτά γιατί;Ο καλλιτέχνης τη δίνει την απάντηση.Υπάρχει πενία στις λέξεις.Ο γλωσσικός πλούτος της ελληνικής γλώσσας δεν αξιοποιείται στο έπακρον με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να εκφράσουμε τα συναισθήματα μας,και γενικότερα να μην μπορούμε να επικοινωνήσουμε με τον συνάνθρωπο μας.}


κάθε βράδυ δεν αντέχω
{Εδώ ο καλλιτέχνης κάνει θα λέγαμε μια περίληψη των όσων έχει πει παραπάνω.Σαν άλλος Άγιος Παντελεήμονας που κάθεται στα σκαλιά και περιμένει τους φτωχούς για να τους βοηθήσει,έτσι και ο καλλιτέχνης μας.Κάθε βράδυ σκέφτεται την κοινωνική αδικία που οδηγεί σε αβάσταχτο ανθρώπινο πόνο και δεν μπορεί.Λυγίζει.Θα ήθελε ένα διαφορετικό κόσμο,ουτοπικό θα έλεγε κάποιος,αλλά έναν κόσμο στον οποίο τα προβλήματα τα κοινωνικά θα είχαν εξαλειφθεί.}


που δεν σ' έχω, δεν ελέγχω
{Πάλι εδώ ο καλλιτέχνης αναφέρεται στους μη έχοντες.Στους μη έχοντες βεβαίως βεβαίως που υποφέρουν καθημερινά για να εξασφαλίσουν τα αναγκαία.Παράλληλα όμως προειδοποιεί την κοινωνία για μία επικείμενη εξέγερση που θα προκληθεί από όλες αυτές τις κοινωνικές αδικίες και για το λόγο ότι οι μη έχοντες δεν μπορούν να ελέγξουν πλέον τα νεύρα τους και το θυμό τους απέναντι σε όλους αυτούς που τόσα χρόνια με κροκοδείλια δάκρυα τους υποστήριζαν.Απέναντι σε όλους αυτούς που τα έχουν όλα και θέλουν ακόμα περισσότερα.Η οργή των κατατρεγμένων θεριεύει και μας θυμίζει και την Καινή Διαθήκη με το πολύ γνωστό:"Ήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουραγών"}


την ψυχή μου, το μυαλό μου
{Με αυτόν εδώ το στίχο έρχεται να υπενθυμίσει σε όλους εμάς που καθημερινά απολαμβάνουμε κάποια αγαθά που για άλλους θεωρούνται απαγορευμένα ότι πρέπει επιτέλους να αλλάξουμε τρόπο σκέψης.Πρέπει εκεί που έχουμε τη λογική μας,να φέρουμε τη καρδιά μας.Με λίγα λόγια η λογική μας να μην είναι ψυχρή αλλά γεμάτη συναισθήματα.Να πλημμυρίσουμε αγάπη.Αγάπη πρώτα από όλα για εμάς,τους ίδιους μας τους εαυτούς αλλά και για τον συνάνθρωπο που βρίσκεται στην ανάγκη και χρειάζεται ένα χέρι βοηθείας.Μας καλεί λοιπόν να αλλάξουμε νοοτροπία και να βρισκόμαστε από εδώ και πέρα στον πλευρό των μη εχόντων.}


και με πιάνει ο πανικός μου
{Ξανά εδώ έρχεται να μας υπενθυμίσει του πόσο πολύ ευαισθητοποιημένος είναι.Σκέφτεται τα προβλήματα,τις κακουχίες όλων αυτών των ανθρώπων και τον πιάνει πανικός.Και προσέξτε πανικός όχι μήπως χάσει αυτά που απολαμβάνει τώρα.ΟΧΙ.Πανικός για τον αν θα προλάβει να βοηθήσει ΟΛΟΥΣ τους φτωχούς αυτού εδώ του πλανήτη.Ξέρει και έχει επίγνωση ότι η ζωή είναι μικρή και δεν θα μπορεί να βοηθάει συνέχεια.Για αυτό έχει αρχίσει από τώρα να πανικοβάλλεται για το αν θα προλάβει να τους βοηθήσει όλους.}



Σαν ταινία παλιά
που τέλος δεν έχει
{Με αυτό το δίστιχο,ο καλλιτέχνης έρχεται να θίξει ένα άλλο σημαντικό θέμα.Αυτό των τηλεοπτικών επαναλήψεων.Αφήνει σαφείς υπαινιγμούς για τον τηλεοπτικό σταθμό MEGA{ΜΕΓΚΑ} που εδώ και 13 συναπτά έτη κάθε καλοκαίρι προβάλλει σε επανάληψη "Το ρετιρέ".Και όχι μόνο.Και για τον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1 που κάθε μέρα έχει μια επανάληψη του σίριαλ "Κωνσταντίνου και Ελένης" με αποτέλεσμα οι νέοι να μην μπορούν να μάθουν καινούργιες εκφράσεις,να επαλαμβάνουν σα ρομποτάκια τις ίδιες ατάκες.Εδώ δηλαδή το συνδέει με το πρόβλημα των σχέσεων που είπαμε παραπάνω.}


η αγάπη σε ρόλο
που κανείς δεν αντέχει
{Και να τα αποτελέσματα.Εδώ ο καλλιτέχνης μας δείχνει τα αποτελέσματα της μη επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων που έχει προκύψει από τις ίδιες επαναλήψεις εκπομπών και σίριαλ.Όπως αναφέραμε και πιο πάνω,σήμερα οι άνθρωποι δεν ερωτεύονται,δεν αγαπιούνται γιατί δεν μπορούν να επικοινωνήσουν.Δεν ξέρουν να επικοινωνήσουν.Οι ίδιες χιλιοειπωμένες ατάκες προκαλούν αισθήματα βαρεμάρας και δεν μας ωθούν στο να επικοινωνήσουμε με τον διπλανό μας.}


παίζει πλέον για μας
σε θέατρο άδειο
{Ο καλλιτέχνης εδώ έρχεται να καυτηριάσει τη νεολαία.Τη νεολαία που ναι μεν έχει πολλά προβλήματα αλλά και η ίδια από τη μερία της δεν κάνει τίποτα για να τα λύσει.Αφού υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας και αφού υπάρχουν συνέχεια οι ίδιες επαναλήψεις γιατί να μην πηγαίνουν οι νέοι ένα θέατρο;Το θέατρο ήταν για τους αρχαίους ένα σχολείο θα λέγαμε,και όταν ιδιαίτερα υπήρχαν έργα όπως τραγωδίες ο θεατής ερχόταν σε μέθεξη και μετέπειτα σε λύτρωση με αποτέλεσμα να γίνει καλύτερος άνθρωπος.Όμως δυστυχώς η χούντα της τηλεόρασης έχει επιβάλλει τον εαυτό της ως τον μόνο τρόπο για διασκέδαση και ψυχαγωγία με αποτέλεσμα ενώ υπάρχουν ωραιότατα έργα,τα θέατρα να είναι άδεια.}


με φινάλε εμάς
μα θέλει κουράγιο
{Και τώρα θα λέγαμε ότι αυτός εδώ ο στίχος είναι το κεντρικό νόημα του ποιήματος.Είδαμε παραπάνω όλα όσα ανέφερε ο καλλιτέχνης περί κοινωνικών προβλημάτων,περί πείνας,περί έλλειψης επικοινωνίας και περί επαναλήψεων.Εδώ λοιπόν μας καλεί σε αντίσταση.Σαν άλλος Άρης Βελουχιώτης βγαίνει αυτή τη φορά όχι στο μπαλκόνι της Λαμίας,αλλά απο το μπαλκόνι του ραδιοφώνου και μας καλέι σε επανάσταση ποιότητας.Η οποία ναι μεν θέλει κουράγιο για να είναι επιτυχημένη αλλά ο τελικός νικητής,με λίγη προσπάθεια έιναι βέβαιο ότι θα είμαστε εμείς και κανείς άλλος.}



Η ματιά σου μοιάζει ταξίδι
{Εδώ ο καλλιτέχνης έχοντας ακριβώς παραπάνω κάνει έμμεση αναφορά στον Άρη Βελουχιώτη τώρα με αυτόν τον στίχο εκφράζει τον θαυμασμό του και για τον Άρη Βελουχιώτη αλλά και για τον Τσέ Γκεβάρα.Η φλόγα που είχαν και δυο στη ματιά τους ,σε ταξίδευε σε έναν κόσμο που όλα τα όνειρα των ανθρώπων μπορούσαν να γίνουν πραγματικότητα.Ποια όνειρα;Μα φυσικά της μη ύπαρξης της κοινωνική αδικίας και των επαναλήψεων.}


ένα παιχνίδι ερωτικό
{Εδώ αρχίζει να αναφέρει τα οφέλη που θα αποκτήσουμε όλοι εμείς αν επιλέξουμε το δρόμο της αντίστασης και της επανάστασης.Θα αρχίσουμε να επικοινωνούμε,να αγαπιόμαστε,να ερωτεύομαστε.Η καθημερινότητά μας θα γίνει ένα ερωτικό παιχνίδι.Και πιο συγκεκριμένα ένα ερωτικό γαιτανάκι.Έρχεται δηλαδή να μας υπενθυμίσει το σύνθημα της εξέγερσης του Μάη του 1968:"Make love not war".}


ένα αστέρι σαν καλοκαίρι
{Με αυτόν εδώ το στίχο έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι η αντίσταση στην οποία μας κάλεσε δεν θα έχει μόνο για εμάς οφέλη αλλά και για ολόκληρη τη φύση.Θα ξαναέρθει η διάκριση των εποχών,δεν θα έχουμε μόνο 2 όπως τώρα και ο ουρανός θα γίνει πάλι πεντακάθαρος.Θα μπορούμε να βλέπουμε και να θαυμάζουμε τα υπέρλαμπρα αστέρια που κοσμούν τη θάλλασσα του ουρανού.Επίσης έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι όλοι εμείς,φανατικοί υποστηρικτές της ψυχρής λογικής και του κέρδους που στηρίζεται στην εκμετάλλευση άλλων ανθρώπων έχουμε χάσει τον ρομαντισμό μας.Πλέον δεν μας ενδιαφέρει η ψυχή του συντρόφου μας,αλλά η μόνη μας έγνοια είναι το πως θα ικανοποιήσουμε τις ανάγκες της σάρκας μας.}


το φιλί σου το πιο γλυκό
{Αυτός εδώ ο στίχος έχει διττό νόημα.Πρώτον να μην τρώμε πολλά γλυκά.Μπορεί να είναι ωραία,και να μοιάζουν με ερωτικά φιλιά αλλά κάνουν κακό.Όπως λέει και ο σοφός λαός:"Γλυκό στο στόμα,πικρό στο σώμα".Δεύτερον επειδή παραπάνω μας έλεγε για χαμένο ρομαντισμό από τη μεριά μας,εδώ μη θέλοντας με τα λεγόμενά του να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις μας καλεί και σε σαρκική απόλαυση του έρωτα,και πιο γενικά στην απενοχοποίηση του έρωτα.Γιατί στον έρωτα δεν μπορεί και δεν πρέπει να υπάρχουν ταμπού ,και ταμπόν θα λέγαμε.Επιτέλους,είναι σαν λέει,ας ξεφύγουμε από τα ανθρώπινα στεγανά και ας απολαύσουμε και ας χαρούμε μαζί με άλλους ανθρώπους τη χαρά του έρωτα.}

κάθε βράδυ δεν αντέχω
που δε σ' έχω ούτε λεπτό.
την ψυχή μου, το μυαλό μου
και με πιάνει ο πανικός μου

Και τώρα το ποιήμα μελοποιημένο:


Δεν υπάρχουν σχόλια: